Kişinin yasevimliığı sosyete içinde kıymeti olan , kudret, hareket ve öbür davranış biçimlerini vüruttirdiği vetirelerin tüyönetmen.
Yetişek, önceden saptanmış esaslara gereğince insanların davranışlarında belirli vürutmeler sağlamlamaya yarayan planlı etkisinde bırakır sürecidir.
Yetişek; ferdin davranışlarındaki yaşantısı kanalıyla kasıtlı olarak ve isteyerek değmeslekme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü kabilinden eğitimin bir çok tanılamamı dokumalabilmektedir. Ancak, hasetmüzde çoğunlukla yeğleme edilen tanılamam:
“Ferdin davranışında, kendi yaşantısı kanalıyla ve kasıtlı olarak mergup yönde( eğitimin amaçlarına şık ) değmeslekme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu teşhis gereğince;
· Yetişek bir vetiretir.
· Yetişek sürecinde, ferdin davranışlarının mergup yönde değmeslektirilmesi amaçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki değmeslekme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Yetişek sürecinde ferdin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç omurga öğesi vardır.
1. Lakinç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Bileğerlendirmeler
Yetişek amaçla başlar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam eder ve kıymetlendirme ile son bulur. Sürecin bu mantığı tam kültürler dâhilin özdeşdır. Lakinçların içeriği ve öğrenme dâhilin kullanılan öğretme şekilleri kültürden kültüre gereğince değmeslekebilir, fakat sürecin doğbirliı değmeslekmez.
Yetişek kapsamı ve tanılamamlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih süresince birsonsuz filozof ve pedagog, eğitimin ne evetğuna dair farklı farklı tanılamamlamalarda bulunmuştur. Hasetmüzde ise eğitimin akseptans edilen ölçün tanılamamı şudur: Yetişek, ferdin davranışlarında kendi yaşantıları kanalıyla kasıtlı olarak istendik davranış değmeslekikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanılamamlama ekseninde eğitimin genel hatları çizilebilir. Bu tanılamamlamanın içinde eğitime dair temelı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları kanalıyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış değmeslekikliği” ve “müddetç” kabilinden kelimeler eğitimin asıl taşlarıdır.
Yetişek, beniâdem dâhilin ömür boyu devam fail bir vetiretir ve davranışlarda başkalık meydana getirir. Bu davranış değişimleri ise ferdin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişimleri istendik şu demek oluyor ki beklentilere ve hedeflere şık olabileceği kabilinden istenmedik yönde de vürutebilir. Yetişek sürecinin meslekletilmesi ise kasıtlı şu demek oluyor ki programlı ve programlı olabileceği kabilinden vürutigüzel de olabilir. Kasıtlı olarak meydana getirilen eğitime formal yetişek, vürutigüzel meydana getirilen eğitime ise informal yetişek denir. Elan açıklayıcı bir örnek verirsek okul, dershane, yetişek merkezleri kabilinden mekânlarda maruz yetişek formal; ferdin kendi çevresinden edinmiş olduğu ve planlı programlı sıfır yetişek ise informal eğitidir. şu demek oluyor ki yetişek yalnızca okullardaki öğrenmelerle sınırlı değildir.
Yetişek Türleri
Yetişek türlerine gereğince sınıflandırıldığında formal ve informal yetişek tutulmak üzere iki tür ortaya çıkar. Formal yetişek okullarda ya da kurumlarda belirli bir düşünce ve izlence çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu yetişek tipinin belirli bir amacı vardır. Bu düzende yetişek süreci idari bir kadro ve eğitmenler tarafından planlanır. İnformal yetişek ise resen vüruten hesapsız ve programsız meydana getirilen eğitimdir ki fert bu eğitimi sosyal çevresinden gizil olarak edilir.
Yetişek Sistemi
Yetişek, bir mekanizma olarak ele kızılındığında ise yetişek sisteminin üç omurga ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, vetireler ve çıktılardır. Literatür; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, bina, tesisat, maliyet, personel kabilinden fiziksel unsurlardır. Süreç; okul içinde gerçekleştirilen dersler, öğrenme yaşantıları ve ibret aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde mütehassıslık, yeterlilik, izin, test özetları kabilinden mergup davranış değmeslekiklikleridir.
